Jan van Kampen

Jan van Kampen maakt kinetische kunst
‘Ik moet er zelf vrolijk van worden’

Geen schilderijen of foto’s, maar hypnotiserende objecten die draaien, kraken, trillen en rollen. De jonge Beverwijker Jan van Kampen bouwde voor zijn tentoonstelling bij KEK glanzende ‘proppen’ die uitdijen en weer krimpen, touchscreens waarop door wind voortgedreven balletjes digitale tekeningen maken, maar ook golvende stoffen waarop beelden worden geprojecteerd. Hoe verschillend ook, al zijn werk is doordacht, slim uitgevoerd en vooral nieuwsgierigmakend. 

Twaalf was hij toen hij eigenhandig een rookmachine in elkaar ‘fabriekte’. Als puber bouwde Jan van Kampen voor uiteenlopende opdrachtgevers tal van websites, apps en lesprogramma’s. Daarnaast benutte hij zijn programmeertalent voor kunstprojecten op festivals. Van Young Art tot Amsterdam Dance Event en Mystic Garden Festival. De leden van het team #Kunsdt ontwikkelden de knop ‘Afblijven’, de knuffelboom en GIFs die geheid tot vrolijke uitgelaten festivalgangers leiden. Tot hun grote genoegen omdat zij pas tevreden zijn als mensen zich zonder schroom aan de installaties overgeven. Jan heeft daar een fijne neus voor en hanteert een duidelijke norm: hij wil zelf ook vrolijk worden van de hersenspinsels die hij bedenkt. Kunst neemt hij in ieder geval niet al te serieus. Want hij mag graag ontregelen en onnodige dikdoenerij bespotten. Absurde bureaucratische regels en andere dommigheden neemt Jan graag op de hak.

Maar vergis je niet. Zijn werk is dan wel vrolijk, het is nooit makkelijk of oppervlakkig. Neem de negen panelen die hij op deze expositie tentoonstelt. Daar schuilt een hele wereld achter. Veel van zijn installaties reflecteren zijn gemoedstoestand en innerlijke roerselen. Persoonlijke herinneringen bijvoorbeeld die hij heeft bewerkt en naar digitale, abstracte bewegende beelden ‘vertaalt’. Je kunt ernaar kijken zonder dat je dat weet, want het staat op zichzelf. Maar voor wie de achtergrond kent, wordt het meer en rijker. Hoe of wat precies wordt nooit in enen of helemaal duidelijk, want Jan is bij tijd en wijlen ondoorgrondelijk en geeft liever niet alles meteen prijs. Goed opletten en kijken dus, dat is het credo. Net als bij verwante kinetische kunstenaars als Theo Jansen en Jean Tinguely. 

Jans atelier bij Studio O oogt als een ‘Wunderkammer’ waarin kabels, telefoons, computers, buizen, lampen, contactdozen, stekkers, latten en planken hoog zijn opgestapeld en keurig opgeborgen. Voor zijn projecten benut hij namelijk afgeschreven materiaal dat hij in de loop der tijd heeft verzameld en waarnaar hij altijd op zoek is. Deze schatkamer is privé, de tentoonstelling is voor iedereen toegankelijk.